Quy định mới về đấu giá tài sản thi hành án dân sự

Trong thời gian qua, trên thực tiễn công tác đấu giá tài sản thi hành án tồn tại nhiều khó khăn, vướng mắc như: Sai lệch trong quá trình kê biên tài sản bất động sản so với tài sản thực tế đấu giá gây khó khăn cho việc đăng ký chuyển quyền sử dụng đất; khó khăn trong việc xem tài sản trước khi đấu giá nếu người phải thi hành án không tự nguyện hợp tác; nhiều tài sản đã thực hiện kê biên, giảm giá nhiều lần nhưng vẫn không bán được hoặc đã đấu giá thành nhưng chưa bàn giao được tài sản… Đây cũng chính là những nguyên nhân gây tâm lý e ngại cho nhiều tổ chức, cá nhân khi tham gia đấu giá tài sản thi hành án như hiện nay.

Khắc phục những tình trạng trên, Nghị định số 33/2020/NĐ-CP đã có nhiều quy định mới phù hợp với thực tiễn hơn. Theo đó, Nghị định đã quy định rõ hơn trong việc xử lý đối với những trường hợp đương sự cố tình gây cản trở, khó khăn cho công tác thi hành án; bổ sung thêm các biện pháp cần thiết khác để xác minh, kiểm tra hiện trạng, thẩm định giá, kê biên tài sản và bảo quản tài sản tài sản thi hành án… Điều này giúp cho tài sản thi hành án trước khi đưa ra đấu giá được chính xác, hạn chế tình trạng sai lệch trong việc kê biên, thẩm định giá, giúp cho việc chuyển quyền sử dụng đất của người trúng đấu giá được thuận lợi, đúng thời gian theo quy định.

Nghị định cũng sửa đổi, bổ sung khoản 1, khoản 3 và khoản 5 Điều 27 quy định đấu giá và xử lý kết quả đấu giá tài sản thi hành án như sau:

Trước khi bán đấu giá tài sản lần đầu đối với tài sản thuộc sở hữu chung mà có nhiều chủ sở hữu chung đề nghị mua phần tài sản của người phải thi hành án theo giá đã định thì Chấp hành viên thông báo cho các chủ sở hữu chung đó thỏa thuận người được quyền mua. Nếu không thỏa thuận được thì Chấp hành viên tổ chức bốc thăm để chọn ra người được mua tài sản.

Trường hợp trong cùng một cuộc đấu giá mà có nhiều tài sản được đấu giá thi hành án thì cơ quan thi hành án dân sự yêu cầu tổ chức đấu giá thực hiện việc đấu giá theo thứ tự tài sản có giá trị lớn nhất. Trường hợp số tiền thu được đã đủ để thi hành nghĩa vụ và các chi phí theo quy định thì không tiếp tục đấu giá các tài sản còn lại.

Người mua được tài sản bán đấu giá phải nộp tiền vào tài khoản cơ quan thi hành án dân sự trong thời hạn không quá 30 ngày, kể từ ngày đấu giá thành và không được gia hạn thêm.

Trong thời hạn không quá 30 ngày, trường hợp khó khăn, phức tạp thì không quá 60 ngày, kể từ ngày người mua được tài sản nộp đủ tiền, cơ quan thi hành án dân sự phải tổ chức việc giao tài sản cho người mua được tài sản, trừ trường hợp có sự kiện bất khả kháng.

Tổ chức đấu giá tài sản có trách nhiệm phối hợp với cơ quan thi hành dân sự trong việc giao tài sản cho người mua được tài sản đấu giá. Tổ chức, cá nhân cản trở, can thiệp trái pháp luật dẫn đến việc chậm giao tài sản bán đấu giá thành và gây thiệt hại thì phải bồi thường.

Trường hợp sau khi phiên đấu giá kết thúc mà người trúng đấu giá tài sản từ chối mua hoặc ký hợp đồng mua bán tài sản bán đấu giá nhưng chưa thanh toán thêm bất kỳ khoản tiền nào thì sau khi trừ đi chi phí đấu giá tài sản, khoản tiền đặt trước thuộc về ngân sách nhà nước và được sử dụng để thanh toán lãi suất chậm thi hành án, tạm ứng chi phí bồi thường Nhà nước, bảo đảm tài chính để thi hành án và các chi phí cần thiết khác.

Trường hợp người mua được tài sản bán đấu giá không thực hiện đầy đủ hoặc không đúng hạn nghĩa vụ thanh toán theo hợp đồng thì tiền thanh toán mua tài sản đấu giá được xử lý theo thỏa thuận trong hợp đồng mua bán tài sản bán đấu giá và quy định của pháp luật về hợp đồng mua bán tài sản.

Ngoài ra, Nghị định còn bổ sung thêm trường hợp đương sự thỏa thuận đình chỉ thi hành án sau thời điểm tài sản đã được bán đấu giá thành hoặc đã bán cho đồng sở hữu hoặc người được thi hành án đã đồng ý nhận tài sản để trừ vào tiền thi hành án mà chưa giao được tài sản cho họ thì việc thỏa thuận phải được sự đồng ý của người trúng đấu giá, người mua tài sản hoặc người nhận tài sản. Sau khi có quyết định đình chỉ thi hành án của thủ trưởng cơ quan THADS, đương sự không có quyền yêu cầu thi hành án trở lại đối với nội dung đã đình chỉ thi hành. Điều này sẽ góp phần giúp giảm đáng kể tình trạng kéo dài, khiếu kiện trong đấu giá tài sản thi hành án trong thời gian tới./.