Quy định việc cấp phiếu lý lịch tư pháp cho một số trường hợp đặc biệt

Ngày 23 tháng 11 năm 2010, Chính phủ đã ban hành Nghị định số 111/2010/NĐ-CP quy định chi tiết và hướng dẫn thi hành một số điều của Luật Lý lịch tư pháp. Luật Lý lịch tư pháp và các văn bản hướng dẫn thi hành cơ bản đáp ứng  yêu cầu cấp Phiếu lý lịch tư pháp cho cá nhân, cơ quan, tổ chức. Tuy nhiên việc triển khai thi  Luật Lý lịch tư pháp trong thời gian qua còn một số khó khăn, vướng mắc, do một số  quy định của Luật về thủ tục, thẩm quyền… chưa phù hợp với thực tiễn. Để khắc phục một số vướng mắc, ngày 27 tháng 7 năm 2016, Trung tâm Lý lịch quốc gia – Bộ Tư pháp ban hành Công văn số 367/TTLLTPQG-HCTH hướng dẫn cấp Phiếu lý lịch tư pháp trong một số trường hợp đặc biệt, nhằm tạo thuận lợi cho cá nhân có nhu cầu cấp Phiếu lý lịch tư pháp.

1/ Cấp Phiếu lý lịch tư pháp cho người lao động đi làm việc ở Đài Loan

Theo Điều 44 Luật Lý lịch tư pháp quy định chỉ có Trung tâm lý lịch quốc gia, Sở Tư pháp có thẩm quyền cấp Phiếu lý lịch tư pháp.Tuy nhiên, ngày 15/4/2013, Văn phòng Chính phủ có Văn bản số 2925/VPCP-KGVX thông báo ý kiến của Phó Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc “Việc giải quyết thủ tục cho người đi làm việc có thời hạn ở nước ngoài cần đáp ứng yêu cầu của phía nước ngoài và bảo đảm đơn giản, thuận tiện cho người lao động. Bộ Công an tiếp tục thực hiện ý kiến chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ tại văn bản số 68/CP-VX ngày 17 tháng 2 năm 2000 về việc cấp Giấy xác nhận không có tiền án cho người lao động đi làm việc có thời hạn ở Đài Loan”. Theo đó, hiện nay, Công dân Việt Nam đi lao động tại Đài Loan có thể yêu cầu Cơ quan hồ sơ nghiệp vụ cảnh sát cấp Giấy xác nhận không tiền án cho công dân Việt Nam đi lao động có thời hạn tại Đài Loan hoặc Sở Tư pháp cấp Phiếu lý lịch tư pháp theo quy định của Luật Lý lịch tư pháp tùy theo nhu cầu của mình.

2/ Thủ tục Cấp Phiếu lý lịch tư pháp cho người không quốc tịch; quân nhân chuyên nghiệp, công nhân và viên chức quốc phòng

Theo quy định của Luật Lý lịch tư pháp, người yêu cầu cấp Phiếu lý lịch tư pháp phải nộp Tờ khai yêu cầu cấp Phiếu Lý lịch tư pháp và kèm theo các giấy tờ: bản chụp giấy chứng minh nhân dân hoặc hộ chiếu; bản chụp hộ khẩu hoặc giấy chứng nhận thường trú hoặc tạm trú. Tuy nhiên để tạo điều kiện cho người không quốc tịch, quân nhân chuyên nghiệp, công nhân và viên chức quốc phòng có nhu cầu cấp Phiếu lý lịch tư pháp mà không có các loại giấy tờ trên, thì có thể nộp các giấy tờ khác thay thế, cụ thể:

- Đối với người không quốc tịch:Người không quốc tịch nộp hồ sơ cấp Phiếu lý lịch tư pháp thì cung cấp giấy tờ có giá trị đi lại quốc tế.  Giấy tờ có giá trị đi lại quốc tế là loại giấy tờ do cơ quan có thẩm quyền của một nước cấp cho người không quốc tịch đang cư trú tại nước đó và được cơ quan có thẩm quyền của Việt Nam chấp thuận thay thế cho giấy chứng minh nhân dân hoặc hộ chiếu.

- Đối với quân nhân chuyên nghiệp, công nhân và viên chức quốc phòng:  Theo quy định tại khoản 2  Điều 3 Nghị định số 59/2016/NĐ-CP  ngày 01/7/2016 của Chính phủ “Quy định về chứng minh quân nhân chuyên nghiệp, công nhân và viên chức quốc phòng”  thì Giấy chứng minh quân nhân chuyên nghiệp, công nhân và viên chức quốc phòng nhằm mục đích chứng minh người được cấp là người đang phục vụ tại ngũ trong Quân đội nhân dân Việt Nam và thực hiện các giao dịch dân sự. Cũng theo quy định tại khoản 2 Điều 16 Luật Cư trú thì nơi cư trú của sĩ quan, hạ sĩ quan, quân nhân chuyên nghiệp, công nhân, viên chức quốc phòng là nơi đơn vị của người đó đóng quân, trừ trường hợp có nơi cư trú theo quy định tại khoản 1 Điều 12 Luật Cư trú. Theo đó, Giấy chứng minh quân nhân chuyên nghiệp, công nhân và viên chức quốc phòng và Sổ đăng ký nhân khẩu tập thể có giá trị chứng minh thông tin về nhân thân và nơi cư trú của sĩ quan, hạ sĩ quan, quân nhân chuyên nghiệp, công nhân, viên chức  quốc phòng; người đang làm nghĩa vụ quân sự, phục vụ có thời hạn ở doanh trại Quân đội nhân dân. Do vậy, quân nhân chuyên nghiệp, công nhân và viên chức quốc phòng nộp hồ sơ cấp Phiếu lý lịch tư pháp thì nộp Giấy chứng minh quân nhân chuyên nghiệp, công nhân và viên chức quốc phòng thay cho chứng minh nhân dân và Giấy xác nhận nhân khẩu tập thể thay cho sổ hộ khẩu.

3/ Thẩm quyền Cấp Phiếu lý lịch tư pháp cho người nước ngoài đang cư trú tại Việt Nam nhưng không có giấy xác nhận tạm trú

Theo quy định của Luật Lý lịch tư pháp, Trung tâm Lý lịch tư pháp quốc gia thực hiện việc cấp Phiếu lý lịch cho người nước ngoài đã từng cư trú tại Việt Nam; Sở Tư pháp thực hiện việc cấp Phiếu lý lịch cho người nước ngoài đang cư trú tại Việt Nam. Trường hợp người nước ngoài đang cư trú tại Việt Nam, nhưng không cung cấp được giấy xác nhận tạm trú của cơ quan Công an cấp  thì thẩm quyền giải quyết được thực hiện như sau:

- Khi người nước ngoài đang cư trú tại Việt Nam nộp hồ sơ yêu cầu cấp Phiếu lý lịch tư pháp mà có các giấy tờ xác nhận tạm trú của cơ quan Công an nơi tạm trú cấp thì Sở Tư pháp nơi đó tiếp nhận hồ sơ yêu cầu và cấp Phiếu theo quy định của pháp luật.

- Trong trường hợp không có căn cứ để xác định nơi tạm trú của người nước ngoài đang cư trú tại Việt Nam, Sở Tư pháp hướng dẫn họ nộp hồ sơ yêu cầu cấp Phiếu tại Trung tâm Lý lịch tư pháp quốc gia (trực tiếp hoặc gửi qua dịch vụ bưu chính, trực tuyến). Trung tâm Lý lịch tư pháp quốc gia sẽ xem xét và cấp Phiếu lý lịch tư pháp theo quy định.

4/ Hồ sơ và lệ phí cấp Phiếu lý lịch tư pháp khi cá nhân đồng thời yêu cầu cấp cả hai loại Phiếu lý lịch tư pháp số 1 và số 2

Theo quy định của Luật Lý lịch tư pháp, Phiếu Lý lịch tư pháp gồm: Phiếu lý lịch tư pháp số 1, Phiếu lý lịch tư pháp số 2. Vì vậy, cá nhân có thể yêu cầu cấp Phiếu lý lịch số 1 hoặc Phiếu lý lịch tư pháp số 2 hoặc đồng thời yêu cầu cấp cả hai loại Phiếu lý lịch tư pháp số 1 và số 2 tùy theo nhu cầu của mình.

Trường hợp cá nhân đồng thời yêu cầu cấp cả hai loại Phiếu lý lịch tư pháp số 1 và số 2 cũng chỉ nộp  01 bộ hồ sơ, trong đó Tờ khai yêu cầu cấp Phiếu lý lịch tư pháp dùng cho cá nhân theo mẫu số 03/2013/TT-LL, mục “Yêu cầu cấp Phiếu lý lịch tư pháp” chọn Phiếu số 1 và số 2.

Về lệ phí, theo quy định tại Điều 3 Thông tư số 174/2011/TT-BTC ngày 02/12/2011 của Bộ Tài chính hướng dẫn chế độ thu, nộp, quản lý và sử dụng lệ phí cấp Phiếu lý lịch tư pháp, mức độ thu lệ phí cấp Phiếu lý lịch tư pháp được quy định 200.000 đồng/lần/người, đối với học sinh, sinh viên, người có công với cách mạng, thân nhân liệt sĩ: 100.000 đồng/lần/người. Trường hợp người được cấp Phiếu lý lịch tư pháp đề nghị cấp trên 2 Phiếu trong một lần yêu cầu thì kể từ Phiếu thứ 3 trở lên cơ quan cấp Phiếu lý lịch tư pháp được thu thêm 3.000 đồng/Phiếu. Theo đó, trường hợp cá nhân yêu cầu cấp đồng thời cả Phiếu lý lịch tư pháp số 1 và số 2 thì cũng chỉ nộp lệ phí theo quy định như trên.

Trong khi chờ Luật Lý lịch tư pháp sửa đổi, bổ sung, Trung tâm Lý lịch tư pháp quốc gia - Bộ Tư pháp đã kịp thời hướng dẫn các địa phương giải quyết cấp Phiếu lý lịch tư pháp trong một số trường hợp đặc biệt, đã tạo điều kiện thuận lợi cho cá nhân khi có nu cầu cấp Phiếu lý lịch tư pháp, giúp cho địa phương nâng cao chất lượng, hiệu quả công tác cấp Phiếu lý lịch tư pháp./.